piątek, 31 grudnia 2021
niedziela, 21 listopada 2021
Winorośl 2021 - BBCH: 97..99
BBCH: 97...99 - "Koniec opadania liści. Zakończenie wegetacji"(Kalendarzowo: 2021-11-20) |
Sezon za nami. Z boku może się wydawać że to już okres kiedy winogrodnicy zapadają w sen zimowy ;). Jak jest naprawdę wiedzą tylko ci co mają trochę więcej niż 10 krzaków nasadzonych. Poniżej trochę szczegółów jak to po sezonie wygląda.
środa, 17 listopada 2021
Wpływ obróbki wstępnej na parametry wina
Dziś chciałbym przybliżyć wam trochę proces produkcji wina. W zasadzie nawet nie przybliżyć tylko pokazać że nie jest to takie proste i tym którym się wydaje że wino robi się na zasadzie „do dymiona winogrona, woda, cukier, korek z rurką i jazda” pokazać że można inaczej 😉.
No i żeby znaleźć wspólny język zacznę od spraw prostych by skończyć na nieco bardziej skomplikowanych. Poniżej kilka na szybko zaczerpniętych z Wikipedii przydatnych definicji, które nieco wprowadzą w temat.
Maceracja – stosowany przy produkcji win czerwonych i różowych proces, podczas którego z nasion, skórki i miąższu winogron wypłukiwane są zawarte w nich fenole (taniny), barwniki – antocyjany i substancje zapachowe. Proces ten nadaje barwę czerwoną sokowi z winogron, który oryginalnie w 99% jest szarawy. Podczas produkcji win białych proces maceracji jest pomijany lub stosowany w niewielkim tylko zakresie.
Maceracja na zimno - Czasami w celu ułatwienia stopniowej ekstrakcji związków fenolowych, zwłaszcza antocyjanin, pogłębienia koloru stosuje się zimną macerację, która polega na przeprowadzeniu maceracji przed fermentacją w obniżonych temperaturach od 4 do 15 °C.
Fermentacja alkoholowa – rodzaj fermentacji, podczas której z węglowodanów pod wpływem enzymów wytwarzanych przez drożdże powstaje etanol i dwutlenek węgla. W wyniku tego procesu powstaje również szereg produktów ubocznych, między innymi: gliceryna, kwas bursztynowy i kwas octowy. Produktami ubocznymi fermentacji są również wyższe alkohole i estry, które mają decydujący wpływ na bukiet smakowo-zapachowy produktu. Do produkcji różnych napojów alkoholowych stosuje się odpowiednie szczepy drożdży, np. drożdże winiarskie lub drożdże piwowarskie, a w piekarnictwie drożdże piekarnicze. Fermentacja alkoholowa spowodowana rozwojem drożdży dzikich nosi nazwę fermentacji spontanicznej.
A więc jak to jest po kolei. Mamy zebrane owoce i co dalej. Musimy je przygotować do fermentacji (ta rozpoczyna się dopiero po dodaniu drożdży). Winogrona należy oddzielić od szypułek tak by do wina trafiły tylko same owoce. Potem musimy je zgnieść i taka właśnie pognieciona pulpa stanowi materiał do dalszej obróbki, którą zapoczątkuje proces zwany maceracją (a prosto pulpa przez jakiś czas sobie czeka na dodanie drożdży oddając do soku to co w sobie ma dobrego). Po co się przeprowadza macerację wyjaśniono wyżej w definicji. I tu już pierwsza moja uwaga: Dla wina kluczowe jest to w jakiej temperaturze się ją prowadzi i przez jaki czas się ją prowadzi i nie są to jakieś wielkie różnice, czasem w dużym stopniu na charakter wina wpływa kilka godzin, lub parę stopni !
O tym jak naukowo można sprawdzić ten wpływ i jakie skutki ze sobą niesie ładnie opasano w badaniach naukowych które przeprowadzono na winach z odmiany Solaris, a że to moja sztandarowa odmiana przeczytałem artykuł z zaciekawieniem. Pomniejszym pasjonatom chciałby pokazać że by zrobić świadomie dobre wino należy (poza oczywiście dobrym zbiorem) mieć albo wieloletnie doświadczenie i intuicję winiarską, albo jednak zgłębić i zrozumieć trochę fizyki i chemii z winem związanych.
Tak więc chętnych zapraszam do lektury oryginału a mniej chętnych (czytaj bardziej leniwych) do mojego skrótowego tłumaczenia poniżej.
Badania przeprowadzono na winie przygotowywanym na 6 różnych sposobów opisanych jak niżej w tabeli.
Tabela 1. Zabiegi prefermentacyjne zastosowane w badaniach w winach białych „Solaris”.
Kod wina |
Zabiegi wstępnej fermentacji |
DP |
Tłoczenie bezpośrednio po zmiażdżeniu |
WC |
Tłoczenie do całych gron |
6H_CM |
6h maceracja na zimno |
24H_CM |
24h maceracja na zimno |
6H_CM + SF |
6h maceracja na zimno + 30h fermentacja w
skórkach |
24H_CM + SF |
24h maceracja na zimno + 30h fermentacja
w skórkach |
Uzyskane w różny sposób 6 rodzajów wina poddano badaniom i opisano wpływ rodzaju fermentacji na końcowe odczucia smakowe i węchowe.
Styl typowego wina silnie zależy od różnych czynników, takich jak odmiana, rok zbioru, praktyki winiarskiej oraz warunków klimatycznych, z pośród których proces produkcji wina jest jednym z najważniejszych czynników. Zabiegi wstępnej fermentacji (np. dostosowanie kwasu i cukru) mają kluczowe znaczenie w regionach o chłodnym i zimnym klimacie, ponieważ winogrona mogły nie dojrzeć optymalnie. Ponadto na obecność i stężenie składników aromatu wina istotny wpływ mają zastosowane techniki obróbki wstępnej, ponieważ duża ilość prekursorów aromatu znajduje się w skórce i miąższu winogron. Aby wzmocnić i zoptymalizować ekstrakcję składników smakowych i prekursorów, w produkcji białego wina często stosuje się macerację na zimno (CM), która polega na uwalnianiu składników z wytłoków (nasion, skórek i miazgi) po zmiażdżeniu. Proces ten silnie determinuje ostateczne style produkowanego wina. Ekstrakcję przedłużoną można również osiągnąć poprzez fermentację w skórkach (SF) w celu uzyskania w pełni aromatycznych i złożonych stylów białego wina. Niektóre ważne substancje lotne, takie jak alkohole C-6 i aldehydy, pochodzą pierwotnie ze stałych części winogron i dlatego są wspierane przez zwiększoną ekstrakcję w procesie maceracji. Dodatkowo maceracja zwiększa koncentrację wielu nielotnych substancji, takich jak polifenole, co z kolei skutkuje lepszym odczuciem w ustach i wyższym poziomem przeciwutleniaczy w końcowym winie.
Oceny sensoryczne wykazały, że ta obróbka wstępna nadaje białym winom świeże właściwości, zwiększa intensywność smaku i poprawia aromat owocowy i kwiatowy w winach, ale może również dodać goryczy do win białych.
W celu zmniejszenia wpływu czynników innych niż zabiegi maceracji, wykorzystano winogrona z tej samej winnicy. Ogólna dojrzałość winogron „Solaris” w 2011 roku była na dobrym poziomie z cukrem na poziomie 21,1 Brixa w bezpośrednio tłoczonym moszczu. Ta ilość oznacza, że wino ma potencjał do uzyskania poziomu alkoholu uważanego za optymalny dla stylu białego wina z chłodnego regionu, takiego jak Dania (czy też Polska), nie wprowadzając zbyt dominującego alkoholu, podczas gdy winogrona były jeszcze wystarczająco dojrzałe, aby mieć dobry potencjał smakowy.
Wpływ obróbki wstępnej na parametry chemiczne wina
Zabiegi prefermentacyjne WC i DP skutkowały niskim poziomem potasu, azotu przyswajalnego przez drożdże (YAN) w soku oraz niskim pH w winie (tab. 2). Zastosowanie CM zwiększyło YAN od umiarkowanego w próbce DP do wysokiego poziomu w próbkach 6H_CM i 24H_CM. Dodatkowo CM zwiększył pH, ale dodanie SF podczas wczesnej fermentacji nie spowodowało dalszego wzrostu pH (Tabela 2). Jednak przy pomiarze miareczkowaniem kwasowości w młodym winie, a zwłaszcza na poziom kwasu winowego, istotny wpływ miał czas kontaktu ze skórą. Niższy poziom kwasu winowego i wyższe pH obserwowane po 24H_CM + SF mogą wynikać z wyższego poziomu potasu (tabela 2) lub innych kationów wyekstrahowanych ze skórek winogron podczas fermentacji skórnej, co spowodowało, że dalsze odkwaszanie w tym winie nie było konieczne. Ponieważ wykazano, że odkwaszanie nie ma żadnego wpływu lub ma bardzo ograniczony wpływ na lotny profil wina (niepublikowane wyniki z naszego laboratorium), kwasowość zabiegów została zrównoważona przez odkwaszanie do 2,50 g/l pozostałych win eksperymentalnych.
Tabela 2. Parametry chemiczne soku „Solaris” i młodych win po zakończeniu fermentacji oraz stopień odkwaszenia węglanem wapnia.
Ocena sensoryczna
- O/F - Green Vegetable (zielone warzywa)
- O/F - Apricot (brzoskwinia)
- O/F - Muscat
- F - Rose (róża)
- F - Elderflower (czarny bez)
- F - Green Berry (zielone jagody)
- F - Apple (jabłko)
Opis prowadzenia winifikacji
Wnioski
niedziela, 7 listopada 2021
Winorośl 2021 - Porównanie SAT
Okazuje się że rok 2018 jeszcze długo będziemy wspominać jako jeden z najlepszych dla uprawy winorośli w ostatnim dziesięcioleciu (w moim przypadku odkąd powadzę pomiary).
Poniżej wyniki z ostatnich 4 lat i wyliczenie łącznego SAT oraz SAT z uwzględnieniem kryterium dekady.
Co to jest SAT i dlaczego jest istotny w uprawie piszę więcej TUTAJ
2021 | 2018 | 2019 | 2020 | |||||||
marzec | 37,00 | 45,00 | 47,30 | 45,25 | ||||||
kwiecień | 93,00 | 417,00 | 227,70 | 198,00 | ||||||
maj | 417,65 | 541,25 | 360,50 | 318,00 | ||||||
czerwiec | 587,50 | 576,50 | 683,45 | 586,90 | ||||||
lipiec | 666,00 | 647,50 | 588,00 | 616,25 | ||||||
sierpień | 516,75 | 646,75 | 605,75 | 647,75 | ||||||
wrzesień | 394,25 | 447,80 | 418,75 | 453,00 | ||||||
październik | 155,00 | 253,50 | 297,00 | 206,75 | ||||||
SAT: | 2867,15 | 3575,30 | 3228,45 | 3071,90 | ||||||
marzec | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | ||||||
kwiecień | 0,00 | 388,25 | 101,50 | 70,50 | ||||||
maj | 381,90 | 541,25 | 360,50 | 318,00 | ||||||
czerwiec | 587,50 | 576,50 | 683,45 | 586,90 | ||||||
lipiec | 666,00 | 647,50 | 588,00 | 616,25 | ||||||
sierpień | 516,75 | 646,75 | 605,75 | 647,75 | ||||||
wrzesień | 394,25 | 447,80 | 418,75 | 453,00 | ||||||
październik | 80,50 | 199,25 | 219,75 | 158,65 | ||||||
SATdek: | 2626,90 | 3447,30 | 2977,70 | 2850,65 |
Wartości liczbowe mniej wtajemniczonym pewnie niewiele mówią dlatego porównałem ostatnie cztery lata na wykresach gdzie pokazałem odpowiednio:
Jak widać na porównaniu rok 2021 był to najgorszy z porównywanych roczników. Wyraźnie widać wpływ chłodniejszej wiosny i dopiero początek lata w czerwcu dogonił poprzednie roczniki. Niestety fizyki nie oszukasz, temperatury brakło. Późniejsze wejście winorośli w sezon zaskutkowało krótszym okresem dojrzewania a jak wiadomo im dłużej tym więcej cukru w gronach. Im więcej cukru tym łatwiej winifikować i zabutelkować coś co będzie nie tylko pijalne ale i doskonałe w smaku. Parametry win w tym roku nie zachwycą, a i pierwszy to przypadek gdy niektóre deserówki też nie zdążyły mi w 100% dojrzeć. Tak się stało z Wostorgiem Krasnym, który po raz pierwszy nie zdążył się wybarwić a smakowo też dosyć cierpki.
Pierwszy raz zdarzyło się tak by przez kryterium dekady w kwietniu nie dało się nic zliczyć. W pozostałych miesiącach też było kiepsko poza wyjątkowym lipcem który z kolei okazał się najcieplejszym miesiącem w ostatnich 10 latach, ale jak to mawiają "jedna jaskółka wiosny nie czyni".
piątek, 8 października 2021
PODSUMOWANIE 2021
- Największe zaskoczenie in plus: Talizman, Bajkonur
- Największe rozczarowanie: Monarch, Bażena, Tałdun
- Najsmaczniejsza: Katrusia, Kołobok, Wiktoria
- Najbardziej odporna na choroby: Aladdin, Katrusia
- Najbardziej chorowita: Dienał, Konsuł
- Największy wzrost: Nizina, Wostorg Krasnyj
- Najmniejszy wzrost: Moskiewski Czarny, Tałdun
- Największe plonowanie: Aladdin, Bajkonur, Talizman
- Największy pękała: Ruswien, Krasotka
- Największy wabik na osy: Prodiuser, Ruswien
- Największe grono: Talizman, Bajkonur
- Największa jagoda: Talizman, Bajkonur
- Najładniejszy wygląd: Achilles, Aladdin
A teraz do konkretów czyli po kolei o każdym słów kilka. W tym roku zamiast gron porównanie wszystkich jagód wraz z ich podstawowymi parametrami.
PODSUMOWANIE 2021:
Garmonia (5/5) - jak zwykle harmonijna i smaczna. Ładne plonowanie a grona szybko zniknęły z krzewu bo smaczne były. Odmiana jak dłużej powisi to czasem lekko pęka i wabi osy, ale wcale się im nie dziwię bo owoce jak dłużej powiszą to robią się mocno słodkie. Podobnie smakuje jak Krasotka jednak zdecydowanie mniej popękała po deszczach.
Głasza (4/5) - pierwsze owocowanie i pozytywne zaskoczenie. Całkiem sporo gron i biorąc pod uwagę jak przetrwała wiosenne przymrozki odbieram ją bardzo pozytywnie. Smaczne lekko chrupkie jagody które mogą długo wisieć na krzewie. Wygląda na odporną plenną odmianę.
Golicyn (3/5) - Pierwsze owocowanie, kilka kontrolnych gronek z dużymi jagodami. Pierwsze owocowanie nie jest obiektywne więc się nie będę specjalnie rozwodził. Odmiana mi się narazie podoba smaczna i odporna.
Isabella (2/5) - klasyka gatunku z gatunku labruska. Czyli owoce o specyficznym posmaku i lekko glutowatej konsystencji ale w zalewie nowych odmian gdzie jedna od drugiej różni się często tylko nazwą warto mieć coś z innej bajki pod nosem. Dojrzewa jako jedna z ostatnich ale przez to na jesień jest co skubać. W tym roku słabo z dojrzewaniem i pierwszy raz miała z tym problem.
Wiktoria (3/5) - kolejna ofiara mokrego sierpnia. Smak rewelacja, niestety z uwagi na mięciutką skórkę lubi sobie popękać a gdy leja dwa tygodnie non stop to popęka na bank. Nie inaczej było w tym roku. Smakiem, plennością i odpornością na choroby napewno się broni jednak pękanie już pomału staje się irytujące.
Wostorg (4/5) - Wostorg to klasyk. Zawsze niezawodny i może wisieć na krzaku cały sezon nie tracąc nic ze swojego smaku. Po słabym roku ubiegły w tym roku zaowocował bardzo dobrze, jedno z lepszych owocowań odkąd go mam. Bardzo duże grona ładnie wypełnione sporymi owocami. Jedyny minus to klasyczny smak i tu nikogo nie zaskoczy.