Winorośl to bardzo ciekawa roślina uprawiana od tysięcy lat. Przez wieki zmieniał się charakter jej uprawy, zmieniał się charakter wytwarzanych z niej wyrobów. Dla niektórych stała się sensem życia, niektórzy stracili majątki na uprawie wina inni zyskali sławę i fortunę.
A kończąc ten przydługawy wstęp muszę przyznać że obecnie winogrona dla większości ludzi dzielą się na jasne i ciemne, zazwyczaj bowiem taką dostaję odpowiedź na pytanie "Jakie winogrono sobie państwo życzy ?".
By to jakoś zmienić i zapalić kaganek winnej oświaty wśród przeciętnego Kowalskiego kupującego winogrona po 7,5 w Lidlu postanowiłem coś więcej o nich napisać. Nie obiecuję że będą to regularne opowiadania z dreszczykiem, ale bardziej komentarz do tego co akurat wpadnie mi w ręce a może zainteresować kogoś kto chodź trochę więcej o winogronach chciałby wiedzieć.
Na początek korzystając z dyskusji na naszym forum winoroślowym o parametrach charakteryzujących krzew winnej latorośli wziąłem na warsztat "The 2nd edition of the OIV Descriptor list for grape varieties and Vitis species". Dokument światowej organizacji winiarskiej która opisała wszystkie parametry winorośli jakie umożliwiają jej identyfikację i rozróżnienie odmian. Czy wyobrażacie sobie ile jest tych parametrów a co za tym idzie ile jest wogóle odmian winorośli ???
Osobiście byłem w shocku gdy okazało się że wszystkich zebranych deskryptorów (parametrów opisujących poszczególne cechy winorośli) wymyślili aż ... ponad 150 :).
Normalny śmiertelnik używa max 2, wspomniane poprzednio: jasne i ciemne, oraz czasami jeszcze uzupełniająco: smaczne i niespecjalnie ;).
Poniżej tłumaczenie wspomnianego normatywu OIV. Takie moje więc pewnie nie do końca idealne ale starałem się. Jak ktoś coś znajdzie to niech pisze to poprawię.
Przedmowa
Opis odmian i gatunków winorośli poprzez jej cechy morfologiczne był przedmiotem wielu badań prowadzonych od dawna przez wybitnych specjalistów. Liczba aktualnych cech i złożoność ich definicji różni się w zależności od autorów i celów, do których dążą: opisu genotypów w banku genów, opisu nowych odmian w celu ochrony i systematycznej klasyfikacji pod kątem identyfikacji itd. Biorąc pod uwagę ryzyko pomyłek i błędów wynikających z wielości i niejednorodności istniejących wykazów charakterystycznych cech, OIV (International Office of the Vine and Wine), UPOV (International Union for the Protection of New Varieties of Plants) i Bioversity (znana pod nazwą IPGRI, International Plant Genetic Resources Institute) postanowiła zharmonizować charakterystyki opisowe, których używały do tej pory dla różnych celów. Eksperci z tych trzech organizacji wspólnie opracowali dokładną definicję odpowiednich cech niezbędnych do identyfikacji odmian i gatunków winorośli. Liczba charakterystyk wykorzystywanych przez każdą organizację jest różna, w zależności od rodzaju opisu, od 21 do banków genów do 78 w celu ochrony nowych odmian, z których 35 jest obowiązkowe. Jednak do opisu rolniczych i technologicznych cech odmian zgodnie z wymogami OIV wymagane jest ich znacznie więcej. Ten uzupełniający opis obejmuje cechy dotyczące dostosowania do klimatu, odporności na pasożyty i defekty fizjologiczne oraz jakość produktów. Definicja tych charakterystycznych cech jest dziełem grupy ekspertów OIV "Wybór winorośli".Karty opisujące cechy zostały przetłumaczone na cztery języki (francuski, niemiecki, angielski i hiszpański) i stanowią kod referencyjny wspólny dla OIV, UPOV i Bioversity. Odtąd wszyscy eksperci z tych organizacji, którzy korzystają z tej pracy normalizacyjnej, z pewnością mówią tym samym językiem, co powinno przyczynić się do lepszego poznania genetycznego dziedzictwa winorośli."
Uwagi ogólne
Cechy wymienione w tabeli cech charakterystycznych służą zestandaryzowaniu, a zatem najbardziej obiektywnemu opisowi odmian i gatunków winorośli. Jest to wspólna podstawa międzynarodowej współpracy w zakresie ochrony, opisu i oceny winorośli. Ta tabela cech charakterystycznych obejmuje nie tylko cechy odróżniające odmiany winorośli, ale także cechy, które wskazują agronomiczne zdolności odmian winorośli. Obecna tabela cech charakterystycznych, nie jest zamknięta i może zostać rozszerzona o dalsze cechy, jeśli okażą się one przydatne.
Charakterystyka
Dla każdej cechy przewidziano osoby numer OIV.Dla każdej cechy przewidziano opis słowny, z odpowiadającą mu liczbą (notą). Te noty są najmniejszymi jednostkami opisującymi charakterystykę. W celu lepszego zdefiniowania stanów charakterystyki, jako przykłady wskazano (o ile to możliwe) określone odmiany.Cechy stosowane do odróżniania odmian mogą być jakościowe, alternatywne lub ilościowe."Cechami jakościowymi" są te, które wykazują odrębne stany, bez bezwzględnego ograniczenia liczby stanów.Przykład: kod-nr. 016Latorośl: liczba kolejnych wąsów1 = 2 lub mniej2 = 3 lub więcej"Cechy ilościowe" to te, które są mierzalne w skali jednowymiarowej i wykazują ciągłą zmienność od jednej skrajności do drugiej. Są one podzielone na noty od 1 do 9. Noty od 1 do 3 zawsze odpowiadają słabości, a noty od 7 do 9 są silne lub bardzo silne. Które części skali, słowne lub opisane notami, są wybrane do definicji pojedynczych stanów, zależy od zakresu zmienności w ramach pojedynczej cechy i możliwości ich podziału. Schemat definicji "cech ilościowych" jest następujący:
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 |
| none or very weak | very weak to weak | weak | weak to medium | medium | medium to strong | strong | strong to very strong | very strong |
Obserwacja charakterystyk
Cechy charakterystyczne są zwykle rejestrowane wizualnie, przez ampelometrię poprzez pomiar lub ważenie, za pomocą analizy DNA lub izoenzymu lub, w stosownych przypadkach, poprzez obserwację sensoryczną (smak, zapach). Dalsze szczegóły są wymienione w ramach poszczególnych charakterystyk. Na przykład, gdy konkretna pora roku jest najlepsza dla danej obserwacji, jest to wskazane dodatkowo. Kiedy obserwacje są dokonywane przez lata, należy wziąć pod uwagę metody statystyczne.Odporność odmian winorośli na choroby grzybowe należy obserwować podczas prób terenowych przez kilka lat bez stosowania chemicznej ochrony roślin. Noty od 1 do 3 przedstawiają podatność, dla przykładu rozpoznania odporności winorośli na Plasmopara, podczas gdy noty od 7 do 9 przedstawiają uwagi dotyczące oporności.
(Wraz z przypisanymi numerami OIV)Poniżej kompletna lista deskryptorów:
